การลอกคราบของกุ้งทะเล

การลอกคราบของกุ้งทะเล

ข้อมูลโดย : ดร.กนกวรรณ แสนสุวรรณ

การลอกคราบของกุ้งทะเล

ความจำเป็นในการลอกคราบ:

1. กุ้งมีเปลือกเป็นโครงสร้างหุ้มร่างกายที่แข็ง
2. การเจริญเติบโตของกุ้งทำได้โดยการลอกคราบเท่านั้น
3. กุ้งจะลอกคราบตลอดชีวิต ตั้งแต่ฟักออกจากไข่ไปจนโตเต็มวัย
4. หากเกิดปัญหาในการลอกคราบ กุ้งจะไม่เติบโตและอาจตายได้

การเตรียมพร้อมเพื่อการลอกคราบที่ดี:

1. กุ้งต้องมีสุขภาพแข็งแรง
2. สภาพแวดล้อมต้องเหมาะสมและสมดุล
3. ต้องมีการจัดการเพื่อลดความเสี่ยงหรือป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการลอกคราบ
4. หลังลอกคราบ กุ้งต้องแข็งแรงและมีการเจริญเติบโตปกติ

วงจรชีวิตกับการลอกคราบ:

1. กุ้งลอกคราบตั้งแต่ระยะไข่ไปจนถึงระยะโพสต์ลาร์วา โดยมีจำนวนครั้งการลอกคราบที่แตกต่างกันในแต่ละระยะ (เช่น นอเพลียส 6 ครั้ง ซูเอี้ย 6 ครั้ง ไมซิส 3 ครั้ง โพสต์ลาร์วา 3 ครั้ง)

ความถี่ในการลอกคราบขึ้นอยู่กับขนาด:

1. กุ้งที่มีขนาดเล็ก (น้ำหนักน้อย) จะลอกคราบบ่อยกว่ากุ้งที่มีขนาดใหญ่ (น้ำหนักมาก) เช่น กุ้ง 2-5 กรัม ลอกคราบทุก 6-7 วัน แต่กุ้ง 23-31 กรัม ลอกคราบทุก 14-16 วัน

ระยะหลักของวงจรการลอกคราบ:

1. ระยะก่อนการลอกคราบ: กุ้งหยุดกินอาหาร เริ่มสร้างเปลือกใหม่ มีการดูดซึมแคลเซียมและสารอาหารจากเปลือกเก่า ทำให้เปลือกเดิมอ่อนนุ่มลง
2. ระยะลอกคราบ: กุ้งหยุดเคลื่อนไหว ใช้พลังงานในการปลดเปลือกเก่าออก
3. ระยะหลังการลอกคราบ: กุ้งดูดซึมน้ำเข้าสู่ร่างกายอย่างรวดเร็วเพื่อเพิ่มขนาดและน้ำหนัก พร้อมกับสะสมแร่ธาตุเพื่อทำให้เปลือกใหม่แข็งตัว และเริ่มกินอาหารเพิ่มขึ้น

บทบาทของฮอร์โมน:

1. ฮอร์โมนยับยั้งการลอกคราบ (MIH): ผลิตจาก X-organ มีหน้าที่ยับยั้งกระบวนการลอกคราบ
2. ฮอร์โมนเร่งการลอกคราบ (MH): ผลิตจาก Y-organ มีหน้าที่กระตุ้นและเร่งกระบวนการลอกคราบ
3. กลไก: เมื่อระดับ MIH ในเลือดต่ำกว่า MH กระบวนการลอกคราบก็จะเริ่มต้นขึ้น

โดยสรุปแล้ว การลอกคราบเป็นกระบวนการสำคัญต่อการเจริญเติบโตของกุ้งที่ซับซ้อนและถูกควบคุมด้วยปัจจัยหลายอย่าง ทั้งสภาพร่างกาย สิ่งแวดล้อม และการทำงานของฮอร์โมน

ตัวอย่างการสะสมสารอาหารต่างๆ ในแต่ละช่วงของการลอกคราบ

แร่ธาตุที่จำเป็นต่อการลอกคราบ:

1. สร้างสมดุลเกลือแร่และ pH: โซเดียม (Na) แมกนีเซียม (Mg) คลอไรด์ (Cl) ไบคาร์บอเนต (HCO$_3$)
2. ระบบย่อยอาหาร ภูมิคุ้มกัน และพลังงาน: ทองแดง (Cu) แมงกานีส (Mn) สังกะสี (Zn)
3. สร้างเปลือก: แคลเซียม (Ca) ฟอสฟอรัส (P) แมกนีเซียม (Mg) แมงกานีส (Mn) กำมะถัน (S) ไบคาร์บอเนต (HCO$_3$)

แร่ธาตุสำคัญสำหรับการสร้างเปลือกกุ้งและข้อควรระวัง:

1. แคลเซียม (Ca): กุ้งดูดซึมจากน้ำได้ดี หากขาดต้องเสริมในอาหาร ไม่ควรเกิน 2.3%
2. ฟอสฟอรัส (P): จำเป็นตลอดวงจรลอกคราบ มักมีน้อยในน้ำธรรมชาติ ควรเสริมในอาหาร 1-2%
3. แมกนีเซียม (Mg): มีมากในน้ำทะเล กุ้งในน้ำเค็มสูงไม่ขาด แต่ในน้ำเค็มต่ำต้องเสริมในอาหาร 0.26-0.3%
4. แมงกานีส (Mn): มีน้อยในน้ำทะเล ควรเสริมในอาหาร 23.9-32.26 mg/kg

ปัจจัยที่มีผลต่อการลอกคราบของกุ้ง:

1. แสง: แสงน้อยลงช่วยเร่งการลอกคราบ
2. อุณหภูมิ: อุณหภูมิต่ำทำให้การลอกคราบช้าลง
3. ความเค็ม: น้ำความเค็มต่ำมีโอกาสลอกคราบมากกว่า
4. น้ำหนักตัว: กุ้งตัวเล็กจะลอกคราบถี่กว่า

สารอาหารที่จำเป็น: กุ้งสะสมสารอาหารในตับและตับอ่อนไว้ใช้ในช่วงลอกคราบ และสามารถดึงจากน้ำได้

ขอบคุณข้อมูล : ดร.กนกวรรณ แสนสุวรรณ